Salça Yapımı ve Domates Seçimi

Kış hazırlıkları, Anadolu’da yüzyıllardır yapılan, tüm kadınların yapmak için sabırsızlıkla bekledikleri işlerdendir. Meyve ve sebzelerin az bulunduğu ve bulunduğunda ise oldukça pahalı olduğu kış aylarında, evlerde yemek yapmak iyice zor hale gelir. 

Yemek yapmak için, çok kısıtlı çeşitlilikte sebzeler, bir süre sonra yemek düzenini, sıkıcı ve monoton bir hale getirebilir. Bundan kaçınmak isteyen kadınlar, meyve ve sebzelerin, bolca ve taze bulunabildiği yaz aylarında, sebzelerden alabildikleri kadar alır ve yapabildikleri kadar kış hazırlığı yaparlar. 

Günümüzde, eski tadı en çok özlenen malzemelerden ikisi de, salça ve dolayısıyla domatestir. Hayat şartlarının oldukça değişmesi nedeniyle, evlerde eskiden olduğu kadar salça yapılmaz olmuşsa da, nasıl yapılacağını bilmekte fayda vardır. Salça yapımı, oldukça zahmetli ve olmazsa olmaz kuralları olan bir iştir. Düzgün domates seçimi ve işlem sırasını iyi takip etmek şarttır.

Salçalık Domates Seçimi

Salça, domatesin yapısında, bolca bulunan suyun, atılması ve bertaraf edilmesi prensibiyle yapılır. Bir anlamda, salça, domatesin özüdür. Bu yüzden, iyi salça yapmanın ilk aşaması, doğru salçayı bulmaktır. Doğru salçadan önce, doğru domates satın alma zamanını da bilmek gerekir. Salçalık domates, Temmuz ayının ortasından itibaren, pazarlardan alınabilir. 

Bu dönem, domateslerin, doğal yetişme ve olgunlaşma dönemi olduğundan, doğal olarak tadının en güzel olduğu ve uygun fiyata bolca alınabildiği zamandır. Bu dönemde, pazara gidildiğinde, en güzel görünen domatesleri değil, en uygunlarını seçmelisiniz. Armut şekline benzeyen domatesler, daha az sulu, daha az çekirdekli ve daha etli domateslerdir. Kabukları da, ince olur. Alacağınız domates yaklaşık 20 kiloysa, 2 ya da 3 kilo kadar salça elde edebilirsiniz. Zedelenmemiş ve olgunlaşmış domatesleri alarak, salça yapımına geçebilirsiniz.

Salça Yapımı

Domatesleri, çok güzel yıkamanız gerekir. Üzerinde kalacak bir parça çamur bile, salçanızın fermente olması sırasında küflenmesine sebep olabilir. Domatesleri, irice kesiniz. Büyüklüğüne göre, 4 veya 2 parça yapabilirsiniz. Keserken, yeşil kısımlarını mutlaka ayırınız. Kesilen parçaları, bir aradayken, büyük bir kapta bekletiniz. 1 gün kadar bekleyebilir. Bu süre içinde, bir miktar su atacak ve yumuşayarak, işlenmesini kolaylaştıracaktır. Yumuşamış domatesleri, bekleme süresinde, birkaç defa karıştırınız. 

Büyük bir süzgeç alarak, domatesleri, süzgeçten geçiriniz. Bu sayede, içindeki çekirdeklerden ve kabuklarından arınmış, püre haline gelmiş olacaktır. Domates püresini, bir temiz torbadan süzerek, sarı-yeşil suyun atılmasını sağlamalısınız. Bu aşamadan sonra, domatesleriniz pişirilmeye hazırdır. Kaynatacağınız kaba alarak, üzerine istediğiniz miktarda kaya tuzu ekleyiniz ve pişirmeye başlayınız. Uzun süre kaynatmanız gerekeceğinden, imkânınız varsa, doğal ateş üzerinde, büyük miktarlarda kaynatınız ve suyunun tamamen uçmasını sağlayınız.

Salça ile İlgili İpuçları

Yaptığınız salçaları, mutlaka çok iyi yıkanmış ve kurutulmuş kavanozlarda saklayınız. Büyük kavanoz yerine, küçük kavanozlarda saklarsanız, açılan kavanoz çabuk bozulacağından, ziyan etmemiş olursunuz